Trong các công trình xây dựng và lắp đặt hệ thống điện, hàng hải, việc quản lý và bảo vệ dây cáp là một yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả thi công. Tang cuốn cáp đã trở thành giải pháp hữu ích, giúp cố định dây cáp chắc chắn, ngăn ngừa rối loạn và hư hỏng trong quá trình thi công. Bài viết này Tời neo Bảo Tuấn sẽ đi sâu vào công dụng và lợi ích thiết thực mà tăng cuốn cáp mang lại.
Tang cuốn cáp là gì?
Cuộn cáp là một bộ phận của tời điện, dùng để cuốn cáp di chuyển vật nâng. Hầu hết các cuộn cáp đều có dạng hình trụ, ngoài ra, có những trường hợp độ căng của nhánh cáp thay đổi theo quy tắc từ nhỏ nhất đến lớn nhất, do đó, cuộn cáp hình nón là phù hợp để momen tải tác dụng lên cuộn cáp được giữ không đổi.
Bề mặt của cuộn cáp có thể được khía rãnh hoặc để nhẵn. Với cuộn cáp nhẵn, có thể quấn nhiều lớp cáp, với cuộn cáp có rãnh, chỉ có thể quấn 1 lớp cáp.
Cấu tạo của tang cuốn cáp
Phần tang trống: làm bằng thép cacbon tiêu chuẩn, phủ sơn tĩnh điện. Có thể là tang trơn hoặc tang có rãnh, có trục quay kết nối động cơ ở giữa. Chủ yếu là tang hình trụ, chỉ một số ứng dụng đặc biệt mới sử dụng tang hình nón.
Phần cáp: cáp điện quấn quanh tang thành 1 hoặc nhiều lớp. Cáp điện có nhiều kích thước và tải trọng, phù hợp với kích thước của tang.
Động cơ: Cung cấp năng lượng để quay tang. Nhà sản xuất cần tính toán công suất và mô-men xoắn cần thiết để chọn động cơ phù hợp. Có thể cần lắp ráp nhiều động cơ để hoạt động cùng lúc.
Các bộ phận khác: trục cổng, cơ cấu khóa an toàn, bộ giảm ma sát, cảm ứng điện,…
Xem thêm bài viết:
Phanh thủy lực là gì? Tìm hiểu đặc điểm cấu tạo của phanh thủy lực
Lắp đặt tời điện: Các bước thực hiện và những lưu ý quan trọng
Đặc điểm của tang cuốn cáp
Cuộn cáp điện thường có đường kính từ 300mm đến 1500mm, chiều dài cuộn thường từ 1000 đến 5000mm, có thể chế tạo bằng phương pháp đúc hoặc hàn.
Vòng bi cuộn cáp có đường kính lớn, chịu được tải trọng lớn, chịu được rung động mạnh và được trang bị cảm biến lực để đo tải trọng nâng hạ của cần cẩu hoặc thiết bị nâng hạ.
Bề mặt của cuộn cáp có thể để nhẵn hoặc có rãnh. Cuộn trơn có thể xử lý nhiều lớp cáp, trong khi cuộn có rãnh chỉ có thể xử lý một lớp cáp.
Cuộn được lắp trên đế có ổ trục, trục cuộn được kết nối với trục ra của bộ giảm tốc bằng khớp nối hoặc bánh răng chuyên dụng.
Cuộn cáp có chức năng truyền chuyển động quay của động cơ đến cuộn cáp và làm cho cuộn cáp chuyển động lên xuống, dẫn đến nâng hạ.
Trục cuộn cáp có đường kính trục lớn nên có độ cứng cao, đường kính giảm dần từ trong ra ngoài nên tuy cứng nhưng dễ gia công và chế tạo. Trục không cần phải xử lý nhiệt vì không yêu cầu độ cứng bề mặt cao.
Xem thêm bài viết: Cấu tạo máy tời điện: Phân tích từng bộ phận và nguyên lý hoạt động
Phân loại tang cuốn cáp
Tang cuốn cáp hình trụ
Cuộn cáp hình trụ là loại phổ biến nhất. Chúng phù hợp cho các ứng dụng nâng vật nặng như cần cẩu bánh xích và cần cẩu cánh quạt.
Đặc điểm:
- Chúng có hình trụ, với một trục xoay ở giữa. Bề mặt tang trống là một trục tròn hoặc hình trụ có thể quấn quanh cáp.
- Tang trống lớn có thể được đúc hoặc hàn, trong khi tang trống nhỏ hơn có thể được gia công từ ống thép.
- Bề mặt của tang trống hình trụ có thể nhẵn hoặc có rãnh, tùy thuộc vào mục đích sử dụng.
- Tang cáp hình trụ dễ gia công và là loại rẻ nhất trong tất cả các loại.
Tang cuốn cáp hình nón
Cuộn cáp tời hình nón ít phổ biến hơn, thường được sử dụng trong các ứng dụng đòi hỏi phải điều chỉnh độ căng hoặc mô-men xoắn tải. Với cấu trúc này, cáp bên trong được quấn theo đường cong hình nón, giúp điều chỉnh độ căng và nâng vật tốt hơn.
Đặc điểm:
- Hình nón, đường kính của cuộn giảm dần từ trên xuống dưới
- Độ căng của cáp có thể dễ dàng điều chỉnh bằng cách thay đổi vị trí của cáp trên cuộn. Khi cáp được quấn gần đỉnh của hình nón, độ căng sẽ ít hơn khi quấn ở phía dưới.
- Cuộn cáp nâng hình nón thường được sử dụng trong cần trục trên cao, cần trục chân vịt, nâng hạ hàng hóa sâu trong không gian hẹp
Tang cuốn cáp cắt rãnh
Loại cuộn cáp này có bề mặt rãnh, được quấn một lớp cáp điện. Loại cuộn cáp này khá độc đáo với những đặc điểm sau:
- Cáp được quấn chính xác trên các rãnh của cuộn, giúp định hướng chính xác, tránh bị trượt
- Thường được sử dụng khi nâng, di chuyển hàng hóa với vị trí và lực chính xác
- Độ an toàn cao do ngăn không cho cáp bị trượt hoặc xoắn
Tang cuốn cáp trơn
Cuộn cáp trơn không có rãnh trên bề mặt và được quấn nhiều lớp cáp cùng một lúc. Loại cuộn cáp này được sử dụng khá phổ biến với các đặc điểm sau:
- Bề mặt trơn giúp dễ dàng cuộn hoặc tháo cáp, di chuyển vật thể nhanh chóng và dễ dàng
- Thích hợp cho các ứng dụng đòi hỏi tốc độ kéo nhanh, tiện lợi như kho bãi và hậu cần
- Độ an toàn không cao bằng cuộn cáp có rãnh hoặc hình nón, dễ xảy ra tình trạng trượt cáp
Ứng dụng của tang cuốn cáp
Tời một tang
Tời một trống có tốc độ nâng hạ nhanh nên có thể sử dụng tang trơn hoặc tang có rãnh tùy theo nhu cầu. Tang quấn lớn giúp chống đứt cáp, cáp chồng lên nhau, đồng thời không tạo ma sát trượt giữa các sợi cáp, tạo độ bền và an toàn khi nâng hạ.
Tời nhiều tang
Tời nhiều trống dùng để nâng hạ hàng hóa như cửa cống trong các công trình thủy điện, nâng hạ dầm bê tông đúc sẵn nặng… Khoảng cách giữa các trống có thể thay đổi và lực kéo trên mỗi trống có thể lên đến 20 tấn, chiều dài cáp quấn trên mỗi trống có thể lên đến 300m.
Kết luận
Tăng cuốn cáp không chỉ đóng vai trò cố định và bảo vệ dây cáp mà còn góp phần nâng cao tính chuyên nghiệp, an toàn và hiệu suất thi công. Việc ứng dụng giải pháp này sẽ giúp các doanh nghiệp, đội ngũ thi công tiết kiệm thời gian, chi phí và tối ưu hóa quy trình làm việc. Nếu bạn đang tìm kiếm một phương pháp quản lý dây cáp hiệu quả, tăng cuốn cáp chắc chắn là lựa chọn không thể bỏ qua.