Trên biển rộng lớn, việc đo đạc khoảng cách không chỉ giúp xác định lộ trình mà còn đảm bảo an toàn cho các chuyến hành trình. Trong lĩnh vực hàng hải và hàng không, hải lý (nautical mile) là đơn vị đo lường quen thuộc, đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn đường và định vị trên bản đồ thế giới. Bài viết này Tời neo Bảo Tuấn sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hải lý là gì, nguồn gốc, cách tính toán cũng như ứng dụng thực tế của nó.
Hải lý là gì?
Một hải lý hoặc dặm biển là một đơn vị đo khoảng cách trên biển, còn được gọi là đơn vị hải lý. Một hải lý là khoảng một phút cung vĩ độ dọc theo bất kỳ kinh tuyến nào, hoặc khoảng một phút cung kinh độ tại đường xích đạo.
Vì Trái Đất là hình cầu, nếu toàn bộ Trái Đất trải ra trên một mặt phẳng, sẽ có những vị trí đặc biệt, đặc biệt là gần hai cực, sẽ có sai số lớn. Xác định vị trí trên đất liền đã khó, nhưng trên biển sẽ còn khó hơn. Trong khi đó, vị trí rất quan trọng đối với các thủy thủ. Do đó, trên biển, người ta thường xác định vị trí bằng tọa độ (kinh độ và vĩ độ). Đồng thời, để xác định khoảng cách trên biển, người ta sẽ sử dụng đơn vị hải lý.
Ký hiệu của hải lý
Hai ký hiệu chung cho hai hải lý này là M và NM. Tổ chức Thủy văn Quốc tế (IHO) và Cục Cân đo Quốc tế (BIPM) ký hiệu hải lý là M, trong khi Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) ký hiệu hải lý là NM.
Hải lý được tính bằng khoảng 1 phút cung vĩ độ dọc theo kinh tuyến (kinh tuyến là đường nối liền cực bắc và cực nam của Trái Đất). Do đó, vòng tròn kinh tuyến có thể được chia thành 360 độ, mỗi độ chia thành 60 điểm, độ dài giữa 2 điểm được gọi là 1 cung và 1 cung là 1 hải lý.
Một hải lý bằng bao nhiêu km?
Dựa theo quy ước quốc tế, chúng ta có 1 hải lý = 1852 m (khoảng 6076.115486 feet).
Khoảng cách này có thể đã được xác định cũng như hiểu qua nhiều phương pháp tính toán khác nhau. Nó được áp dụng trong việc thực hiện tính toán nhằm đo và ước lượng bằng cách dùng các đơn vị đo khoảng cách khác nhau.
Do đó, 1 hải lý = 1,852 Km = 6,076 feet
Để đổi từ đơn vị hải lý sang km bạn có thể chuyển đổi theo công thức sau:
Số khoảng cách hải lý cần quy đổi ra x 1,852 = …(Km)
[message_box] Xem thêm bài viết: Hướng dẫn cách thả neo tàu chuẩn an toàn [/message_box]
Ứng dụng của hải lý
Hải lý là một đơn vị đo khoảng cách rất quan trọng và thường được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp như vận tải biển, hàng không, hàng hải và các lĩnh vực khác liên quan đến việc đo độ và phút vĩ độ. Nó đáp ứng nhu cầu xác định khoảng cách, tọa độ vị trí trong môi trường thực tế và đảm bảo hiệu quả của quá trình đo lường trên biển.
Thông thường, người đi biển sẽ sử dụng hải đồ (một loại bản đồ được sử dụng trên biển) hiển thị tọa độ chi tiết đến từng độ và phút. Từ đó, thủy thủ đoàn sẽ sử dụng chúng để xác định hải lý, giúp tính toán khoảng cách, độ dài và xác định chính xác vị trí tọa độ trên biển. Điều này giúp đảm bảo an toàn cho các chuyến đi biển, rút ngắn thời gian di chuyển và giao thương giữa các quốc gia.
[message_box] Xem thêm bài viết: Hướng dẫn cách thả neo tàu chuẩn an toàn [/message_box]
Đổi đơn vị hải lý sang đơn vị khác
Ngoài các đơn vị phổ biến nêu trên, nhiều đơn vị đo khoảng cách khác cũng được các pháp nhân quốc tế sử dụng với nhiều ý nghĩa khác nhau. Trong trường hợp đó, việc chuyển đổi hải lý sẽ giúp truy cập và nhận dạng rõ ràng dữ liệu của từng đơn vị, từ đó dễ sử dụng hơn trong một số tình huống cụ thể.
- 1 hải lý = 1,150779 dặm Anh ( chính xác là 57,875/50,292 dặm)
- 1 hải lý = 1012,6859 sải (chính xác là 1157500/1143 sải)
- 1 hải lý = 10 cáp quốc tế = 1,126859 cáp Anh = 8,439049 cáp Mỹ
- 1 hải lý = 6076,115 feet (chính xác là 2315000/381 feet)
- 1 hải lý = 1012,6859 sải (chính xác là 1157500/1143 sải)
- 1 hải lý = 1,150779 dặm Anh (chính xác hơn là 57,875/50,292 dặm)
- 1 hải lý = 6076,115 feet (chính xác hơn là 2315000/381 feet)
- 1 hải lý = 10 cáp quốc tế = 1,126859 cáp Anh = 8,439049 cáp Mỹ
Sự khác nhau giữa dặm và hải lý
Dặm cũng là một đơn vị đo lường. Tuy nhiên, ở Việt Nam, đơn vị dặm này thường được sử dụng trong quá khứ và hiện nay không còn phổ biến nữa. Tuy nhiên, trên thế giới vẫn có một số quốc gia sử dụng như Hoa Kỳ, Trung Quốc và một số nước châu Âu.
Dặm và hải lý đều là đơn vị dùng để đo khoảng cách. Tuy nhiên, dặm và hải lý khác nhau ở những điểm sau:
Về cách dùng:
- Hải lý thường được sử dụng nhiều trong các lĩnh vực hàng hải và hàng không
- Dặm thường được dùng trong việc đo khoảng cách trên đất liền hay mặt đất.
Về hệ quy đổi ra mét:
- Đối với hải lý: 1 hải lý = 1.852m = 1,852 km.
- Đối với dặm: Hệ thống đo lường quốc tế quy đổi 1 dặm = 1,6 km = 1600m. Tuy nhiên, cần phân biệt với dặm Trung Quốc, ở Trung Quốc quy ước là 1 dặm = 0,5 km = 500m.
Dặm hải lý là đơn vị được sử dụng trong một số ngành công nghiệp cụ thể nên không được nhiều người ưa chuộng như mét hoặc kilomet.
Kết luận
Hải lý không chỉ là một đơn vị đo lường khoảng cách mà còn là cầu nối giúp con người khám phá và làm chủ đại dương cũng như bầu trời. Việc sử dụng hải lý trong hàng hải và hàng không đã góp phần tối ưu hóa lộ trình, nâng cao hiệu quả vận chuyển và mở rộng tầm nhìn về thế giới xung quanh. Hy vọng thông tin trong bài viết hải lý là gì đã giúp bạn hiểu rõ hơn về giá trị và ý nghĩa của hải lý trong hàng hải nhé.